Analiza off-chain. Środki odpływają z ETF-ów, futuresów i stablecoinów

W opublikowanym wcześniej w tym tygodniu artykule dotyczącym analizy on-chain zwracałem uwagę, że rynek bitcoina (BTC) staje się coraz bardziej dynamiczny. A to wymaga od nas spojrzenia nie tylko na to, co dzieje się na samym łańcuchu, ale również produktach poza nim (off-chain). Dzięki temu jeszcze dokładniej można zidentyfikować czynniki wpływające na ruchy cen i nastroje inwestorów oraz prognozować je w przyszłości.

Środki odpływają z kanadyjskich ETF-ów na BTC

W ciągu ostatnich dwóch lat na rynku pojawiło się wiele kryptowalutowych produktów giełdowych typu exchange-traded fund (ETF), a trzy z tych instrumentów inwestycyjnych znajdują się w obrocie na giełdach kanadyjskich. Choć od listopada napływy do tych produktów były generalnie silne, w ostatnich dwóch tygodniach trend ten uległ znacznemu odwróceniu.

Dlaczego analizuję kanadyjskie ETF-y, a nie na przykład z Wall Street? Między innymi dlatego, że w Stanach Zjednoczonych nadal nie doczekaliśmy się instrumentu giełdowego śledzącego zmianę cen spot (kasowych). Takowe dostępne są jak dotąd tylko na parkiecie kanadyjskim. W skali 7 dni, ponad 6,66 tys. BTC odpływa z tych instrumentów każdego tygodnia, co w dużej mierze pokrywa się z ostatnimi spadkami cen. Ostatni raz tak niski poziom obserwowaliśmy podczas ubiegłorocznych wakacji, po wcześniejszych silnych zakupach wywołanych „hypem” związanym z debiutem tego typu instrumentów na tradycyjnej giełdzie.

Zagregowane odpływy z kanadyjskich ETF-ów na rynek kasowy BTC przekraczają 6,66 tys. BTC tygodniowo. Źródło: Glassnode

Przykładowo Purpose Bitcoin ETF, notowany na giełdzie w Torronto, znalazł się we wtorek (10 maja) na najniższych poziomach od ubiegłorocznych wakacji, testując swoje historyczne dołki. Tylko w tym miesiącu instrument ten traci niemal 19% i potwierdza, że inwestorzy wychodzą z aktywów ryzyka szukając alokacji kapitału w bardziej bezpiecznych inwestycjach.

Co dzieje się na rynku kontraktów terminowych?

Jeżeli chodzi o instrumenty pochodne to zmiana wartości zainwestowanych środków w kontrakty futures utrzymywała się na w miarę spokojnych poziomach, biorąc pod uwagę skalę zmienności w ubiegłym tygodniu. W dniach poprzedzających ogłoszenie przez Rezerwę Federalną (Fed) podwyżki stóp procentowych, na rynki kontraktów terminowych BTC wpłynęło około 1 mld dolarów w nowych pozycjach.

WAŻNA UWAGA: Dane dotyczącą tygodnia zakończonego 8 maja. Nie biorą więc pod uwagę tego co działo się od początku bieżącego tygodnia, w tym spadku BTC do poziomu 30 tysięcy dolarów.

Jednak duża część dźwigni finansowej została szybko „wypłukana”, a całkowite otwarte zainteresowanie ustabilizowało się po wyprzedaży w ubiegły czwartek, utrzymując się na poziomie około 14,3 mld dolarów. Sytuacja jednak z pewnością zmieni się dla danych za okres 9-15 maja, ich przegląd w pełni będzie jednak możliwy dopiero w przyszłym tygodniu.

Na wykresie 1-dniowej zmiany wartości rynku kontraktów terminowych na BTC można zaobserwować początkową falę wahań przed ogłoszeniem komunikatu Rezerwy Federalnej. W dniu 3 maja otwarte zainteresowanie wzrosło łącznie o 30,4 tys. BTC, a następnego dnia zamknięto 25,48 tys. BTC. Mimo że wartości te są historycznie wysokie, pozostają stosunkowo niewielkie w porównaniu z delewarowaniami rynku w ciągu ostatnich 12 miesięcy. W związku z tym wydaje się mniej prawdopodobne, że nadmierna dźwignia finansowa była głównym czynnikiem wpływającym na kurs w ubiegłym tygodniu.

Wartość rynku futures notowała dzienne skoki, jednak w porównaniu do zmian obserwowanych podczas delewarowań w przeszłości były one relatywnie niewielkie. Źródło: Glassnode

Do analizy futuresów warto dorzucić jeszcze wykres całkowitej liczby likwidacji na rynkach kontraktów terminowych. Ogólnie rzecz biorąc, podczas procesu delewarowania na rynku futures spodziewamy się dużego wolumenu pozycji zamykanych przymusowo z powodu braku kapitału do ich dalszego zabezpieczania.
Jednak w ubiegłym tygodniu, w szczytowym momencie wyprzedaży, zlikwidowano pozycje futures o maksymalnej wartości 135 mln dolarów. Stanowi to mniej niż 0,2% wolumenu obrotów kontraktami terminowymi. Zgodnie z oczekiwaniami, największe straty poniosły pozycje długie (longi), które stanowiły 61,5% wszystkich likwidacji. Ogólnie rzecz biorąc, wydaje się, że większość ostatnich słabych wyników cenowych jest spowodowana raczej złymi nastrojami wśród inwestorów, odpływem kapitału i zmniejszeniem ryzyka, a nie zmniejszeniem dźwigni finansowej na futuresach.

Likwidacja pozycji na rynku futures w ubiegłym tygodniu nie odbiegała bardzo mocno od średnich rynkowych. Źródło: Glassnode

Kondycja stablecoinów istotnym czynnikiem rynkowej układanki

Chcąc ocenić przepływ kapitału na rynek przyjrzyjmy się rynkowi stablecoinów. Stabilne monety były jednym z głównych obszarów gwałtownego wzrostu branży w ciągu ostatnich kilku lat i stanowią podstawowe narzędzie napływu i odpływu kapitału.
Od czasu wyprzedaży w marcu 2020 r. łączne zasoby głównych stablecoinów (USDT, USDC, BUSD i DAI, ze specjalnym pominięciem UST) wzrosły z 5,33 mld do ponad 158,25 mld dolarów. Jest to ogromny skok o 2866% w ciągu nieco ponad dwóch lat. USDT pozostaje dominującym aktywem, stanowiąc 52,6% rynku, a tuż za nim plasuje się USDC z dominacją 30,8%.
Jednakże od początku kwietnia łączna podaż stablecoinów zatrzymała się i obecnie zmniejszyła o 3,285 mld dolarów. Większość tego ruchu jest napędzana przez USDC, którego wartość od początku marca spadła o 4,77 mld dolarów. USDT natomiast odnotował dalszy wzrost podaży, która w tym samym okresie zwiększyła się o 2,50 mld.

Łączna podaż stablecoinów wynosi obecnie 158,25 mld dolarów. USDC w ostatnim okresie odnotował jej najsilniejszy spadek. Źródło: Glassnode

Kolejny wykres przedstawia 30-dniową zmianę łącznej podaży stablecoinów (kolor niebieski) wraz z udziałem USDC (kolor czerwony). Widać, że szczególnie od maja 2021 r. USDC miał duży udział w całkowitym wzroście podaży stablecoinów. Widzimy również, że ostatnie zmniejszenie podaży stablecoinów jest rzadkim wydarzeniem, a całkowita podaż zmniejsza się w tempie -2,9 mld dolarów miesięcznie.

Zagregowana podaż stablecoinów, zmiana 30-dniowa. USDC odpowiada za większość deprecjacji. Źródło: Glassnode

Ogólnie rzecz biorąc, istnieje wiele sygnałów słabości przestrzeni kryptowalutowej, z których wyciągnąć można jasny i prosty wniosek: Nastroje risk-off (awersja do ryzyka, apetyt na bezpieczne aktywa) pozostaje kluczową pozycją rynków.

Gdy dolar utrzymuje się cały czas przy swoich 20-letnich maksimach, a Wall Street walczy z psychologicznymi poziomami wsparcia, ciężko wyobrazić sobie sytuację, że BTC i inne aktywa cyfrowe nagle mocniej odbijają.