Sztuczna inteligencja tłumaczy pismo klinowe

Sztuczna inteligencja może wkrótce zrewolucjonizować to, co myślimy o historii. Zespół archeologów i informatyków z Izraela stworzył oparty na AI program, który w szybki sposób tłumaczy pismo klinowe. Tak, chodzi o pismo, którym posługiwali się starożytni Sumerowie.

Sztuczna inteligencja pomoże nam zrozumieć mieszkańców Mezopotamii

W naszym nowym cyklu o historii gospodarki pisaliśmy m.in. o tym, że Sumerowie byli bardzo kreatywnym ludem. Pozostawili po sobie wiele wynalazków, w tym pismo klinowe, które jest jednak bardzo trudne do odczytania. Wkrótce może się to zmienić.

Obecnie muzea posiadają ponad pół miliona glinianych tabliczek z pismem klinowym. Ich odczytanie może zrewolucjonizować naszą wiedzę na temat Sumerów. Jest jednak jeden problem. Chodzi o to, że bardzo mała liczba specjalistów potrafi odczytać owe starożytne pismo. Możliwe jednak, że wkrótce wspomoże lub nawet zastąpi ich program oparty na AI. Ten został stworzony przez zespół archeologów i informatyków z Uniwersytetu w Tel Awiwie.

Niesamowite jest to, że nie muszę w ogóle rozumieć akadyjskiego, aby przetłumaczyć [tabliczkę] i dowiedzieć się, co kryje się za pismem klinowym

– powiedział mediom Gai Gutherz, informatyk, który jest częścią wspomnianego zespołu.

Mogę po prostu użyć algorytmu, aby zrozumieć i odkryć, co przeszłość ma do powiedzenia

– dodał.

Model opiera się na uczeniu głębokim, które bazuje na tzw. konwolucyjnych sieciach neuronowych. Technologia ta jest stosowana np. do analizy obrazów.

Problem z niektórymi tekstami

Tak samo jak współczesne chatboty nie radzą dziś sobie z bardziej zaawansowanymi tekstami, tak izraelska AI nie potrafi jeszcze prawidłowo tłumaczyć bardziej skomplikowanych treści ze starożytności. I tak np. o ile prawidłowo tłumaczy formalne pisma (dekrety królewskie lub wróżby), które były pisane z zgodnie z pewnym schematem, tak problem występuje w przypadku tekstów literackich czy listów od kapłanów. Przy próbach tłumaczenia tych dwóch ostatnich pojawiają się tzw. „halucynacje”. Sztuczna inteligencja zaczyna zmyślać i błędnie tłumaczy.

Pomijając jego obecne niedoskonałości, program izraelskich naukowców może pomóc nam w lepszym zrozumieniu tego, jak żyli i funkcjonowali na wielu płaszczyznach starożytni Sumerowie. Możliwe, że poznamy dzięki temu nowe fakty na ich temat.