Konwój Wolności wygrywa. Rząd Kanady złamał prawo?

Pamiętasz zapewne Konwój Wolności, czyli protesty kierowców w Kanadzie z 2022 roku. W ich trakcie władze uniemożliwiły wspieranie protestujących za pomocą kryptowalut. Teraz zaś sędzia federalny stwierdził, że działanie to było nielegalne.

Rząd blokuje środki protestujących

Najpierw przypomnijmy, o co chodzi. W 2022 r. kierowcy ciężarówek zorganizowali Konwój Wolności. W praktyce była to forma protestu przeciwko nakazowi nakładającemu na kierowców ciężarówek przekraczających granicę Kanady i Stanów Zjednoczonych pełne szczepienie się przeciwko COVID-19.

Protestujący zostali ostro potraktowani przez władze. W lutym 2022 r. rząd premiera Justina Trudeau na mocy specjalnego prawa uniemożliwił wspieranie finansowo kierowców. Do tego zamroził fundusze (w tym kryptowaluty), jakie już przekazano protestującym. Już wtedy wywołało to ogromne oburzenie, także poza granicami Kanady.

O jakich kwotach jednak mówimy? Szacuje się, że protestujący otrzymali od darczyńców miliony dolarów w kryptowalutach. W lutym 2022 r. platforma GoFundMe zamroziła ponad 9 milionów USD darowizn zebranych na rzecz protestujących. W odpowiedzi organizatorzy protestu zbierali kryptowaluty na Tallycoin. Tam zebrali ponad 22 bitcoiny, wtedy warte ok. 1 mln USD.

Rząd bronił jednak swojej decyzji, powołując się przy tym na ustawę o sytuacjach nadzwyczajnych. Zapisy prawa zostały zinterpretowane tak, by uzasadniały tak ostrą reakcję. Protest kierowców uznano bowiem za “nielegalną okupację”.

Kanadyjskie Stowarzyszenie Wolności Obywatelskich (Canadian Civil Liberties Association, CCLA), Kanadyjska Fundacja Konstytucji i inne tego typu organizacje zaczęły kwestionować legalność całej procedury blokowania środków i ich przesyłu. Dla CCLA był to niebezpieczny i “krytyczny precedens dla każdego przyszłego rządu”.

Sąd: to było nielegalne

Teraz sprawa ma przykry dla władz finał. Sąd Federalny Kanady orzekł, że wszystko było niezgodne z konstytucją.

W decyzji z 23 stycznia sędzia Richard Mosley stwierdził:

W kraju nie zaistniał stan nadzwyczajny uzasadniający powołanie się na ustawę o sytuacjach nadzwyczajnych, w związku z czym decyzja o takim zastosowaniu była nieuzasadniona.

Mosley dodał, że rząd „nie może powoływać się na ustawę o sytuacjach nadzwyczajnych, gdy jest ona [dla niego w danym momencie] wygodna”.

Minister finansów Chrystia Freeland zapowiedziała, że rząd złoży apelację od wyroku.