Stablecoiny – co decyduje o stabilności ich kursu?

Rynek kryptowalut charakteryzuje się wysoką płynnością. Gdy dodamy do tego korelację pomiędzy zachowaniem bitcoina i altcoinów, w przypadku wahań cen na rynku stablecoiny zdają się być “bezpieczną przystanią”. Na początku istnienia kryptowalut jedyną możliwością była ich zamiana na waluty fiducjarne. Ochrona kapitału była więc trudniejsza i mniej wygodna niż obecnie. W 2014 roku w odpowiedzi na ten problem powstał pierwszy na świecie stablecoin, nazwany bitUSD, a niedługo później, w tym samym roku – Tether (USDT).

Czym są Stablecoiny?

Stablecoiny to tokeny użytkowe stworzone na blockchainach różnych projektów z obszaru kryptowalut, np. Ethereum. Charakteryzują się minimalną zmiennością cenową, a ich wartość odpowiada “stabilnym” aktywom rezerwowym. Nie mają więc charakteru spekulacyjnego, charakterystycznego dla reszty rynku. Są zazwyczaj bardziej scentralizowane i kontrolowane niż pozostałe kryptowaluty. Wartość większości stablecoinów odpowiada kursowi dolara, instnieją również projekty odpowiadające kursom innych walut, na przykład euro (EURS, EURT).

Najpopularniejszym sposobem utrzymania wartości takiej monety jest stworzenie zabezpieczenia będącego dokładnym lub wyższym odpowiednikiem kapitalizacji danej kryptowaluty. Pokryciem tym mogą być fiducjarne pieniądze, papiery wartościowe, towary, metale szlachetne lub inne kryptowaluty.

W przypadku silnej zmienności na rynku, wartości stablecoinów mogą zacząć odbiegać od dolara. Działo się tak na przykład przy okazji gwałtownych spadków ceny bitcoina na przełomie 2017 i 2018 roku, ponownie przy okazji korekt w marcu 2020 i maju 2021. Zadaniem algorytmów kupna i sprzedaży jest w tym momencie jak najszybszy powrót do normy.

Istnieją również stablecoiny bez fizycznego zabezpieczenia, oparte jedynie na smart kontraktach i algorytmach. By utrzymać ich stabilność stosowane są takie zabiegi jak automatyczne kupowanie i sprzedawanie tokenów oraz manipulowanie podażą. Są to jednak zdecydowanie mniej popularne waluty, ze względu dużo większą tendencję do wahań ceny i obawy dotyczące ewentualnych prawnych regulacji.

Kapitalizacja całego rynku stablecoinów według CoinMarketCap to w momencie pisania artykułu ponad 150 mld USD, z czego blisko połowa to USDT, najpopularniejszy stablecoin. Drugi w kolejce jest USDC, token emitowany przez giełdę Coinbase. Kolejny to stworzony przez Binance, BUSD. Te trzy pierwsze waluty posiadają łącznie niemal 85% wartości tej gałęzi rynku.

Bezpieczeństwo stablecoinów

Wymienione wcześniej USDC i BUSD regularnie przechodzą audyty zewnętrznych firm i jawne jest, że posiadają gotówkowe zabezpieczenie wszystkich wygenerowanych tokenów. Warto w tym momencie przestrzec, że w przypadku USDT sytuacja jest kompletnie niejasna. Początkowo Tether Holdings Limited zarzekało się, że cała podaż USDT jest wspierana przez zabezpieczenie w dolarze. W 2018 roku Tether opublikował na swojej stronie, stworzony przez zewnętrzny organ, raport, który miał potwierdzać to twierdzenie. Okazało się jednak, że firma prowadząca rzekomy audyt nie miała uprawnień do przeprowadzenia tej czynności i dokument został uznany za nieważny. Jednocześnie świat obiegła wiadomość, że prawdopodobnie jedynie 2,9% podaży USDT zabezpieczone jest gotówką. W 2021 roku na stronie Tethera pojawił się kolejny raport. Mówi on o pełnym zabezpieczeniu dla tokenów, w tym z około 9% zabezpieczenia gotówką. Można jednak zaobserwować, że społeczność skupiona wokół kryptowalut z dystansem podchodzi do wiarygodności tych deklaracji, a Tether powoli traci swoją dominację na rynku.

Problemy Tethera

Firma Hindenburg Research, zajmująca się badaniami inwestycyjnymi, ogłosiła w październiku tego roku nagrodę w wysokości miliona dolarów za pomoc w ustaleniu prawdziwych informacji na temat zabezpieczenia Tethera. Brak realnego pokrycia może doprowadzić do sytuacji, która miała miejsce już kilka razy w historii tradycyjnej bankowości, tak zwanej “paniki bankowej” (“bank run”). Chodzi o okoliczności, w których wiele osób jednocześnie chce wypłacić pieniądze, a instytucja ich po prostu nie posiada. Niewątpliwie odbiłoby się to w fatalny sposób na rynku kryptowalut.

Nie są to jedyne problemy Tether Holdings. Firma ta zarządzana jest przez JL van der Verle, będącego jednocześnie CEO Bitfinexa, jednej z największych giełd kryptowalutowych na świecie. Obie firmy są oskarżane o współpracę przy wielokrotnej manipulacji ceną Bitcoina, między innymi powodując mocne wzrosty największej kryptowaluty pod koniec zeszłej hossy.

W 2019 roku Bitfinex został oskarżony o użycie rezerw Tethera do pokrycia straty w wysokości 850 milionów dolarów. Jak to w przypadku wielkich firm bywa, sprawy kończą się jedynie zapłaceniem kary. Dobrze mieć jednak świadomość, że tak zwany Tether FUD (fear, uncertainty, doubt) nie jest bezpodstawny, a na rynku znajdują się bezpieczniejsze alternatywy do ulokowania środków. Może okazać się, że postrzegana wartość USDT nie ma odzwierciedlenia w rzeczywistości.

Czy warto korzystać ze stablecoinów?

Podsumowując, stablecoiny to bardzo przydatne narzędzia na rynku kryptowalut. Są dobrym miejscem do lokowania swoich funduszy w momencie wahań na rynku, a także gdy po prostu nie chcemy przechowywać pieniędzy w tradycyjnej bankowości. By jednak nasze środki były bezpieczne, instytucje, którym je powierzamy, powinny być w pełni wiarygodne i zabezpieczone. Prawdopodobnie, analogicznie jak w przypadku większości inwestycji, dobrze sprawdzi się dywersyfikacja. Do popularnych, w pełni zabezpieczonych i transparentnych stablecoinów należą na przykład: USDC, BUSD, PAX, TUSD czy zdobywający w tym roku wielką popularność projekt Terra, ze stablecoinem UST.