Przewodnik po tokenach security oraz utility

Od czasu powstania Bitcoina pojawiło się tysiące nowych kryptowalut i tokenów, które funkcjonują jako cyfrowe waluty w ekosystemach blockchain. Są one projektowane w celu rozwiązywania konkretnych problemów ludzi na całym świecie.

Aby odróżnić poszczególne rodzaje cyfrowych monet, zostały one podzielone na kategorie. Jedną z głównych funkcji kryptowalut takich jak Bitcoin, Bitcoin Cash i Litecoin, jest wymiana/ przechowywanie wartości, gdyż skupiają się one głównie na rozwijaniu warstwy transakcyjnej. Tokeny natomiast są podzielone na 2 podstawowe kategorie: security (zastępujące wszelkiego rodzaju papiery wartościowe) i utility (posiadające konkretne zastosowanie).

Czym są tokeny użytkowe?

Obecnie tokeny użytkowe są najbardziej popularną formą tokenów. Wynika to z masowej fali start-upów opartych na technologii blockchain, która pojawiła się w ciągu ostatniego roku. Wiele z tych firm, wchodzi na rynek poprzez pierwszą ofertę publiczną swojego tokena (ICO), podczas której społeczność ma możliwość nabycia cyfrowych monet projektu i wsparcia jego rozwoju.

Tokeny utility służą jednak do celów innych niż tylko pozyskiwanie funduszy. Tokeny użytkowe są aktywami cyfrowymi przeznaczonymi do wydatków w ramach określonego ekosystemu blockchain. Na przykład, Filecoin używa swoich tokenów do płacenia użytkownikom, którzy oferują przestrzeń do przechowywania danych. Civic natomiast płaci użytkownikom za weryfikację tożsamości i tworzenie uwierzytelnień w jego blockchainie.

Tokeny są również wykorzystywane do tworzenia unikalnych programów lojalnościowych, które motywują użytkowników do podejmowania konkretnych działań w obrębie ekosystemu. Są oni zmotywowani, ponieważ wiedzą, że wykonane przez nich działania zostaną im zrekompensowane. Przykładem mogą być tokeny, które zachęcają ludzi do dbania o używane zasoby lub chociaż chociaż monitorowania ich zużycia. Użytkownicy mogą śledzić i raportować dane dotyczące zużycia energii przez swoje urządzenia za sprawą IoT (internetu rzeczy) i w nagrodę otrzymywać tokeny.

Czym są tokeny security?

Wielu ekspertów uważa tokeny security za klucz do światowej adopcji kryptowalut, ponieważ koncentrują się na tokenizacji cyfrowych i niecyfrowych zasobów. Tym samym mogą znaleźć zastosowanie w niemal każdej branży.

Token security jest zasadniczo umową inwestycyjną, która stanowi prawną własność (uznawaną m.in. przez SEC) fizycznego lub cyfrowego aktywa (np. nieruchomości, dzieła sztuki lub ETF-u), które zostało zweryfikowane poprzez blockchain. Inwestorzy mogą wymieniać waluty fiat lub kryptowaluty na tokeny security za pomocą smart kontraktów.

Dzięki tej weryfikowalnej i prawomocnej własności, posiadacze security tokenów mogą łatwo wymieniać swoje środki na inne aktywa, wykorzystywać je jako zabezpieczenie pożyczek, a nawet rozdzielić je w celu przechowywania w różnych cyfrowych portfelach.

Prawdziwą wartością tokenów security jest ich zdolność do całkowitej zmiany sposobu definiowania własności aktywów. Dzięki temu, aktywa, które tradycyjnie były dostępne tylko dla bogatych ludzi w krajach rozwiniętych, stają się coraz bardziej dostępne dla szerokiej gamy osób na całym świecie

Pomyślmy o wszystkich fizycznych i cyfrowych aktywach świata, które posiadają wartość (kapitał własny firmy, prawa własności, marki osobiste itp.). Możemy zauważyć, że wszystkie te aktywa mogą być stokenizowane i sprzedawane jako papiery wartościowe zapisane na blockchainie. Pokazuje to, że możliwości wykorzystania tokenów security są niemal nieograniczone.

Zalety tokenów użytkowych

Tokeny użytkowe służą jako narzędzie do napędzania ludzkich zachowań za pomocą programów lojalnościowych w obrębie ekosystemu blockchaina. Ich główną zaletą jest zapewnianie korzyści zarówno klientowi jak i sprzedawcy. Przykładowo możemy kupić jakiś produkt lub usługę za pomocą walut FIAT lub kryptowalut ale płacąc tokenem użytkowym platformy otrzymamy zniżkę. Inną formą bonusu zachęcającego do korzystania z tokenów platformy może być dostęp do unikatowych funkcji lub branie udział w procesie decyzyjnym dot. dalszych poczynań projektu.

Ciekawym przykładem jest firma Filecoin. Produktem firmy jest dostęp do zdecentralizowanej przestrzeni dyskowej w chmurze. Filecoin wykorzystuje nieużywaną przestrzeń dyskową komputerów, za którą użytkownicy płacą tokenami użytkowymi. Zdecentralizowane przechowywanie danych daje lepsze zabezpieczenie przed atakami, na które narażone są scentralizowane bazy danych. Co ciekawe firma Filecoin podczas swojego ICO zebrała rekordową sumę 257 milionów dolarów, sprzedając swoje tokeny. Zaufanie inwestorów wzbudził szczegółowy whitepaper oraz dobrze wykwalifikowany zespół stojący za projektem.

Wady tokenów użytkowych

Łatwość, z jaką można tworzyć tokeny użytkowe, doprowadziła do istotnych wyzwań regulacyjnych w branży kryptowalut. Istnieją firmy, które finansują swój projekt poprzez ICO, gdyż chcą wnieść na rynek jakąś wartość. Niestety w związku z publicznymi zbiórkami, miało też miejsce wiele oszustw. Powstały firmy, które zapewniały użytkowników o wartości swojego projektu, jednak były one nastawione wyłącznie na zysk z wpłat inwestorów. Po zakończeniu ICO znikały, a produkt, którego barwne i perspektywiczne opisy kusiły w whitepaperze okazał się być wyłącznie głośnymi sloganemi.

Nawet jeśli firma nie zwinie się zaraz po ICO, to jeśli nie dowiezie swoich obietnic, tokeny mające pełnić funkcję na platformie (której nie ma lub jest niefunkcjonalna), przestają mieć jakiekolwiek znaczenie. Hipotetycznie to samo może się stać, jeśli projekt zdecyduje się zmienić model biznesowy na taki, w którym token utility staje się zbędny.

Zalety security tokenów

Eliminują oszustwa: Security tokeny pozwalają wyeliminować większość przekrętów w świecie kryptowalut. Są one z natury rzeczy bardziej wiarygodną inwestycją niż tokeny użytkowe, ponieważ firmy, które je wypuszczają, muszą przejść przez znacznie więcej regulacji prawnych, zanim staną się one publicznie dostępne.

Wypłata dywidend: Podobnie jak przy inwestycji w akcje, inwestorzy mogą otrzymywać kwartalne dywidendy wypłacane z zysków osiąganych przy pomocy posiadanych przez nich tokenów. Zapewnia im to bardziej stabilny strumień dochodów.

Dostęp do wielu klas aktywów: Security tokeny oferują dostęp do każdego rodzaju firmy, produktu, funduszu lub struktury, która wytwarza wartość. Zwiększają one ilość dostępnych możliwości, w które można zainwestować.

Dostęp do płynności dla aktywów tradycyjnie mało płynnych: Inwestując w security token, który reprezentuje np. udział własnościowy w mieszkaniu, można sprzedać go znacznie szybciej i otrzymać środki niemal natychmiast.

Dostęp do globalnej sieci inwestorów: Dzięki uruchomieniu STO (Security Token Offering), założyciele projektu uzyskują dostęp do globalnej puli inwestorów każdej klasy (od najbogatszych, po mikro-udziałowców).

Wady tokenów security

Wymogi prawne: Umowy inwestycyjne są prawnie klasyfikowane przez SEC w ramach “testu Howeya”. Test Howeya ocenia, czy dane aktywo jest umową inwestycyjną w oparciu o następujące kryteria:

• Czy Jest to inwestycja pieniężna
• Czy oczekiwane są zyski z inwestycji
• Czy inwestycja znajduje się we wspólnym przedsiębiorstwie

W zależności od regionu, w którym wydajemy nasz token, musimy spełnić te lub podobne wymagania. Kancelaria Prawna Kijewski Graś, przygotowała warunki zakwalifikowania tokena, jako papier wartościowy w świetle prawa Unii Europejskiej.

Rejestracja umów inwestycyjnych nie jest łatwym procesem, ponieważ spółki muszą przestrzegać ścisłych przepisów, które wymagają (między innymi) częstego ujawniania szczegółowej dokumentacji finansowej w celu ochrony obywateli przed oszustwami. Wymagania te mogą być kosztowne i czasochłonne dla każdego przedsiębiorstwa.

Problematyczne powiązanie realnych aktywów z blockchainem: Istnieje wiele wyzwań logistycznych, które wiążą się z tokenizowaniem realnych aktywów. Głównym problemem jest zapewnienie, że dane przekazywane do blockchaina są zarówno wiarygodne, jak i aktualne. Security tokeny reprezentują już realne aktywa o wartości bilionów dolarów, które wymagają terminowego i dokładnego pozyskiwania danych w celu określenia ich kondycji i w razie potrzeby skorygowania ich wyceny. Oczywiście, gdy aktywo reprezentowane przez token security jest w pełni cyfrowe, ten problem przestaje mieć znaczenie.