Podaż pieniądza a kryptowaluty. Czy Fed zadecyduje o losie altcoinów?

Rynek kryptowalut od lat charakteryzuje się sporą zmiennością i tym, że - mimo nadziei Satoshiego Nakamoto - jest uzależniony od banków centralnych i czynników makroekonomicznych. Jednym z kluczowych elementów wpływających na jego dynamikę jest podaż pieniądza w gospodarce. W tym artykule przeanalizuję to, czym jest podaż pieniądza w ujęciu agregatów M0, M1, M2 i M3, oraz jak polityka pieniężna — zarówno jej zaostrzanie, jak i luzowanie — wpływa na ceny bitcoina oraz altcoinów.

Podaż pieniądza: definicje i agregaty

Nim przejdę do konkretów zapoznam cię z podstawami: definicjami pojęć, którymi będę w tym tekście operować.

Najpierw podaż pieniądza. To suma wszystkich środków pieniężnych dostępnych w gospodarce w danym momencie. W ekonomii wyróżnia się kilka agregatów podaży pieniądza:

• M 0 (tzw. pieniądz bazowy) – obejmuje gotówkę w obiegu oraz depozyty banków komercyjnych w banku centralnym; to najbardziej płynna forma pieniądza,
• M1 - pieniądz gotówkowy w obiegu oraz depozyty,
• M2 - obejmuje gotówkę w obiegu i depozyty oraz stanowi poszerzenie agregatu M1 o depozyty w bankach komercyjnych o terminie zwrotu do 2 lat włącznie,
• M3 – najszerszy agregat; obejmuje pieniądz gotówkowy w obiegu, depozyty i inne zobowiązania z terminem pierwotnym do 2 lat oraz inne składniki.

Kolejne ważne pojęcie to polityka pieniężna. Chodzi o działania, które są prowadzone przez banki centralne, które mają na celu kontrolowanie podaży pieniądza i poziomu inflacji. W jej skład wchodzą:

• luzowanie polityki pieniężnej, które polega na zwiększeniu podaży pieniądza poprzez obniżanie stóp procentowych lub programy skupu aktywów (QE) i w efekcie prowadzi do wzrostu cen aktywów, w tym kryptowalut,
• zaostrzanie polityki pieniężnej, które obejmuje podwyższanie stóp procentowych i ograniczanie podaży pieniądza, co zwiększa koszt kapitału i tym samym zniechęca inwestorów do ryzykownych aktywów, co zwykle negatywnie wpływa na rynek kryptowalut.

Wpływ polityki pieniężnej na Bitcoina

Bitcoin jest często postrzegany jako „cyfrowe złoto”. Idea ta jest związana z ograniczoną podażą BTC - maksymalna podaż kryptowaluty wynosi 21 milionów coinów, co sprawia, że jest postrzegany jako walor odporny na inflację. Do tego bitcoin jest zdecentralizowany - emisji nie kontrolują żadne rządy ani instytucje finansowe. Nie da się go nagle "dodrukować", jak ma to miejsce w sferze walut fiat.

I przede wszystkim bitcoin istnieje w formie cyfrowej i jest chroniony przez technologię blockchain oraz algorytmy kryptograficzne. Jego sieć jest odporna na wszelkie próby manipulacji, podobnie jak fizyczne złoto jest odporne np. na degradację. Bitcoin przewyższa jednak złoto w kwestii możliwości transferu i podzielności — można go podzielić nawet na najmniejsze jednostki zwane satoshi (1 BTC = 100 000 000 satoshi) i przesłać na drugi koniec świata w kilka minut, bez potrzeby fizycznego transportu.

Wszystko to - kojarzenie BTC z "cyfrowym złotem" - oznacza, że luzowanie polityki pieniężnej zazwyczaj sprzyja wzrostowi ceny bitcoina. Chodzi o to, że nadmiar płynności na rynku oraz obawy o wyższą inflację sprawiają, że inwestorzy szukają aktywów, które mogą zabezpieczyć wartość kapitału. Z kolei zaostrzanie polityki pieniężnej prowadzi zazwyczaj do spadków kursu BTC. Wyższe stopy procentowe sprawiają, że obligacje i depozyty stają się bardziej atrakcyjne, co skłania inwestorów do przenoszenia kapitału z ryzykownych aktywów, takich jak bitcoin, na poletko ich bezpiecznych zamienników.

Wpływ polityki pieniężnej na altcoiny

Wiemy już, że polityka luzowania wpływa pozytywnie na BTC. Co zaś z altcoinami (to wszystkie kryptowaluty poza bitcoinem)? Są one zazwyczaj bardziej zmienne kursowo niż król kryptowalut, więc też bardziej podatne na to, co robi Fed.

Luzowanie polityki pieniężnej często prowadzi do hossy na altcoinowym poletku - dzieje się tak, gdyż inwestorzy skłonni są w takim "luźnym" otoczeniu podejmować większe ryzyko, poszukując wyższych zwrotów z inwestycji. Z kolei zaostrzanie polityki pieniężnej ma bardziej drastyczny wpływ na altcoiny niż na bitcoina. W sytuacjach spadku płynności inwestorzy najpierw wycofują się z najbardziej ryzykownych aktywów, co prowadzi do gwałtownych spadków cen altów.

Powyższe to nie teoria. Warto zauważyć, że hossę na altcoinach w 2021 r. "sponsorowała" polityka Fedu. W 2020 r. rozpoczął on dodruk w odpowiedzi na pandemię koronawirusa i politykę lockdownów. W reakcji na "zamrożenie" gospodarki bank centralny wpompował w nią masy dolarów. Do tego doszły cięcia stóp proc., co łącznie sprowokowało przerzucanie kapitału na rynek ryzykownych aktywów, w tym altcoinów. Następnie, już pod koniec 2021 r., zmiana polityki doprowadziła do spadków na rynku kryptowalut.

Powiązanie szczególnie etheru z płynnością na rynku widać na poniższym wykresie, jaki przygotowali twórcy kanału Krypto na fali. Widać na nim, że kurs ETH podąża niemal "za rączkę" z poziomem wartości aktywów, jakie są w posiadaniu Fedu. Gdy bank centralny "wysysa" USD z rynku, wycena etheru spada, gdy robi coś przeciwnego - wpompowuje dolary na rynek - kurs ETH rośnie.

Co nam to więc mówi? To, że wyceny kryptowalut, szczególnie altcoinów, są mocno uzależnione od tego, co dzieje się w sferze polityki monetarnej największego banku centralnego świata - Fedu. Gdy Rezerwa Federalna prowadzi luźną politykę monetarną, tworzy dobre warunki do wzrostów kursów altów. Zacieśnianie ilościowe i podwyżki stóp proc. hamują wzrosty, a wręcz prowadzą do spadków.

Obecnie jesteśmy jednak w szczególnym momencie: Fed odżegnuje się od prowadzenia luzowania ilościowego (wyrzucania USD ze swojego bilansu) i do tego prowadzi dość oszczędną politykę cięć stóp. Jednocześnie jednak w tle zachodzi zjawisko podobne do luzowania - USD są wycofywane z konta rządowego w Fedzie. To zwiększa płynność i ogranicza wpływ zacieśniania Fedu. Zachodzi po prostu równoważenie obu zjawisk. Może to przełożyć się na upragniony przez inwestorów altcoin season, choć może na mniejszą skalę niż w 2021 r.

Podsumowanie

Podaż pieniądza i decyzje banków centralnych mają znaczący wpływ na rynek kryptowalut. Luzowanie polityki pieniężnej sprzyja wzrostom cen zarówno bitcoina, jak i altcoinów, natomiast zaostrzanie powoduje odpływ kapitału z rynku kryptowalut. Bitcoin, jako walor deflacyjny, często lepiej radzi sobie podczas kryzysów inflacyjnych niż altcoiny, które są bardziej podatne na spekulacje i zmienność rynkową.

Obecna sytuacja rynkowa sugeruje, że przed nami altcoin season, choć mniej spektakularny niż w poprzednim cyklu.