Piotr Bień [Bitcan]: jeśli banki będą nam utrudniały działanie, mamy plan B

Za kilka miesięcy w Polsce zaczną obowiązywać nowe regulacje dot. działania kantorów i giełd z rynku kryptowalut. Postanowiliśmy z tej okazji porozmawiać z Piotrem Bieniem, CEO Bitcan.pl, jednego z topowych kantorów cyfrowych walut w naszym kraju.

W poszukiwaniu błyskotliwych i pracowitych współpracowników

Bitcoin.pl: Swoją karierę na rynku kryptowalut próbowałeś rozpocząć w Wielkiej Brytanii…

Piotr Bień (Bitcan.pl): Kiedy wyprowadziłem się do UK w 2015 r., wierzyłem, że odnajdę tam ludzi błyskotliwych, pracowitych i pełnych pomysłów. Bardzo szybko zrozumiałem, że te cechy dużo łatwiej odnaleźć wśród rodaków. Dlatego w chwili, gdy w pełni pojąłem ideę blockchaina, zdecydowałem poświęcić się kompletnie tej branży i wrócić do Polski.

W Polsce znalazłeś takie osoby?

W 2018 r., podczas współpracy z Binance, badanie potencjału polskiego rynku kryptowalutowego zacząłem od konferencji FX Cuffs. Okazało się, że mamy na rynku takie osoby jak prof. Krzysztof Piech, które poświęcają swój czas, by – wraz z przedsiębiorcami i doświadczonymi programistami – budować innowacyjny sektor blockchainowy i kryptowalutowy w Polsce.

Tymczasem zatrzymanie kapitału intelektualnego i finansowego w Polsce, wspólna praca nad stworzeniem nowego sektora w Polsce nie wydają się nie leżeć w spektrum zainteresowania Krajowej Administracji Skarbowej ani Komisji Nadzoru Finansowego. W tym czasie obie wymienione instytucje, ustalające przecież podatkowo-prawne ramy funkcjonowania przedsiębiorstw z obszarów innowacyjnych, zrobiły wiele, aby zdusić rodzący się nowy biznes i wypchnąć go poza polski system prawno-skarbowy.

Masz rację, co jednak można z tym Twoim zdaniem zrobić?

W poprzednich latach aktywnie działało Polskie Stowarzyszenie Bitcoin, niestety ze względu na swoją formę prawną nie miało ono wystarczającej siły przebicia, aby efektywnie wpływać na kluczowe dla branży decyzje podejmowane przez instytucje i organa państwowe.

Jedynym rozwiązaniem dającym cień szansy na ochronę interesów branży był pomysł zainicjowany na forum Bitcoin.pl. Po konsultacjach z Panią Anną Streżyńską, [ówczesną] minister cyfryzacji, oraz z Krzysztofem Piechem zdecydowałem się poświęcić powołaniu instytucji, która korzystając z pełni praw mogłaby reprezentować przedstawicieli polskiego rynku kryptowalutowego w rozmowach z instytucjami i organami prawodawczymi i wykonawczymi. Tak, wraz z grupą pasjonatów, zapoczątkowałem powstanie Izby Gospodarczej Blockchain i Nowych Technologii.

Niestety, mimo prawnego obowiązku ciążącego na nich, do dnia dzisiejszego instytucje państwowe nie respektują i nie konsultują swoich pomysłów z firmami tworzącymi rynek kryptowalut. Nie rozumiejąc potencjału technologii blockchain, nie śledząc ogólnoświatowych trendów, zamykają nie tylko samym zainteresowanym rozwój, ale blokują na lata rozwój innowacyjnego sektora technologicznego w Polsce. Jest to co najmniej niezrozumiałe i wbrew dobrze pojętemu interesowi ogółu, bo – podtrzymuję swoje słowa z posiedzenia sejmowej komisji ds. kryptowalut – “blockchain to technologia uczciwości”, jeśli tylko się ją w pełni zrozumie.

Regulacje są potrzebne

Tym samym dochodzimy do kwestii regulacji rynku. Czy uważasz, że są potrzebne na rynku kryptowalut i to “na wczoraj”?

Regulacje są bezsprzecznie potrzebne i mówię to ze swojego codziennego doświadczenia osoby prowadzącej firmę z branży kryptowalut. W 2019 r. wraz ze znajomymi założyliśmy Małą Instytucję Płatniczą, firmę Litpay. Początkowo wszystkie produkty i marki tworzyliśmy pod jednym szyldem. Niestety, po przeprowadzeniu dziesiątek rozmów z bankami, pośrednikami płatności czy KNF musieliśmy wydzielić działalność kryptowalutą do osobnych spółek i tak powstała grupa ARI10. Operacja ta była konieczna z prawnego punktu widzenia, ponieważ pozwala nam nadal prowadzić działalność biznesową. Z punktu widzenia dyrektora operacyjnego było to ogromne wyzwanie, szczególnie pod względem księgowo – finansowym i organizacyjnym. Nowa struktura pozwala bankom i pośrednikom ocenić który z produktów osobno i podejmować decyzje dotyczące warunków i zasad współpracy.

Czy mimo zmian mieliście i nadal macie problemy z prowadzeniem rachunków bankowych?

Tak! To jednak jeszcze nic. Jeden z banków, pomimo nakazu sądowego, wyłączył nam dostęp do rachunku bankowego. Czy jestem zaskoczony takim podejściem banków? Nie, ponieważ jestem w stanie zrozumieć, że potrzebują jasnych i spójnych podstaw do podejmowania decyzji o współpracy z przedstawicielami danego sektora. W interesie klientów i całej uczciwej części branży leży uregulowanie zasad funkcjonowania rynku. Zaniechania instytucjonalne w tym obszarze są bezpośrednią przyczyną oszustw i nadużyć. Uchylanie się od odpowiedzialności wcale jej z organów państwowych nie zdejmuje.

Jesienią wchodzą w życie długo oczekiwane regulacje. Wielu ekspertów ostrzega jednak, że mogą “dobić” rynek kryptowalut w Polsce. Czy nie obawiasz się o przyszłość swojej firmy?

Jeśli chodzi o przyszłość ARI10 jestem pełen optymizmu, ponieważ już w tej chwili nasze rozwiązania przewyższają bankowe standardy bezpieczeństwa. Postawiliśmy sobie za cel stworzenie rozwiązań, które na wczesnym etapie pozwalają wykrywać transakcje oszukańcze. W tym obszarze współpracujemy np. ze Związkiem Banków Polskich (system „Dokumenty Zabezpieczone”), Krajową Izbą Rozliczeniową (system „Ognivo”), Polską Wytwórnią Papierów Wartościowych (aplikacja „eDO App”) oraz firmą Nethone. Wdrożyliśmy wielopoziomowy system weryfikacji użytkowników, w tym wideo weryfikacji oraz – w przypadku transakcji wysokokwotowych – badanie źródeł pochodzenia majątku. Jednym z najważniejszych elementów systemu jest zbieranie fingerprintów z urządzeń elektronicznych i przeglądarek internetowych. Byliśmy pierwszą instytucją, która podjęła współpracę z firmą Nethone i do dziś tworzymy nowe modele bezpieczeństwa wykorzystując do tego uczenie maszynowe i sztuczną inteligencję. To pozwala nam efektywnie chronić setki użytkowników dziennie, którzy w wyniku oszustw niejednokrotnie traciliby oszczędności życia.

Niejednokrotnie sygnalizowaliśmy też chęć wymiany i współdzielenia z innymi podmiotami i instytucjami bazy danych zawierających analizy dotyczące bezpieczeństwa transakcji, nie tylko w obszarze kryptowalut. W wiedzy, którą zdobywaliśmy latami, widzimy jedno z cenniejszych narzędzi, jakimi już teraz ten sektor może wspólnie dysponować i efektywnie wykorzystywać.

Zupełnie inny, pasywny model działania przyjęły banki. Zdecydowały się jedynie informować o zagrożeniach, ale nie podjęły nawet minimalnego wysiłku, aby razem z firmami z rynku kryptowalut aktywnie przeciwdziałać narastającej skali oszustw. A wspólnie możliwości mamy ogromne, wystarczy naprawdę chcieć dostrzec problem i aktywnie współpracować nad jego rozwiązaniem. Bierna postawa banków to tylko część problemu. Współpracując z wydziałami cyberprzestępczości i prokuratorami zorientowaliśmy się, że te ważne z punktu widzenia bezpieczeństwa instytucje nie mają środków, narzędzi ani wiedzy, które pozwalałaby zbudować efektywny firewall przeciw oszustom. Do tego dodajmy problemy komunikacyjne i organizacyjne, np. często kilka jednostek jednocześnie prowadzi tę samą sprawę, albo o tym nie wiedząc albo nie wymieniając się informacjami i wiedzą.

Plan B

Jak twoim zdaniem można walczyć z oszustami na rynku kryptowalut?

Przeciwdziałanie oszustwom jest możliwe wyłącznie po zjednoczeniu sił, wiedzy i środków. Trzeba sobie uświadomić, że żaden z podmiotów, ani żadna z instytucji samodzielnie nie jest w stanie tego zrobić. Ale aby skutecznie działać, trzeba jasno określić ramy tych działań oraz cel, jaki leży w naszym wspólnym interesie.

Załóżmy jednak, że nowe regulacje utrudnią Wam działanie. Co wtedy?

Biznesowo, technologicznie, proceduralnie jesteśmy gotowi do funkcjonowania na polskim rynku regulowanym. Gdyby jednak instytucje państwowe lub banki utrudniały nam działanie, zatrudnianie polskich specjalistów i rozliczanie się z podatków w Polsce mamy przygotowany plan B i C. Liczę jednak, że osoby mające realny wpływ na regulacje prawne czytają wiadomości ze świata i rozumieją, że polska siła IT (czołówka świata), polski kapitał wraz z odpowiednimi regulacjami może pozwolić Polsce znaleźć się w światowej czołówce rzucania zdrowych podwalin pod nowoczesny porządek finansowy. Transparentny i uczciwy.