FOMO i FUD na rynku krypto - jak emocje sabotują Twoje inwestycje (i jak je opanować)?

Jesteś od niedawna na rynku krypto i nie możesz się odnaleźć w szumie informacyjnym? Chcesz inwestować, ale czujesz, że za bardzo ulegasz emocjom i nie możesz zrozumieć kiedy i jaki ruch należy wykonać? Brakuje ci klarowności? Witaj w klubie - być może właśnie, tak jak tysiące innych inwestorów, padłeś ofiarą FOMO i FUD. Ale spokojnie, to zupełnie naturalne emocjonalne reakcje, które możesz nauczyć się rozpoznawać i na które możesz się uodpornić. Już Ci tłumaczę jak. 

Ten tekst jest częścią edukacyjnej serii Crypto Clarity, którą przygotowujemy w kooperacji z naszym partnerem Bitget. Dzięki niej dowiesz się nieco o psychologii inwestowania, nauczysz się rozpoznawać szkodliwe zjawiska i panować nad emocjami na rynku kryptowalut.

Jak emocje kształtują decyzje inwestycyjne?

Emocje to kluczowy (i ewolucyjnie dość pierwotny) mechanizm, który pozwala nam wytwarzać reakcje na nowe sytuacje i tworzyć strategie przetrwania. Nasze dzisiejsze życie, z jego społecznym kontekstem, jest jednak coraz bardziej skomplikowane i zniuansowane. Emocje, w całym tym natłoku, czasem tracą swoje pierwotne funkcje i mogą wymykać się spod kontroli. Dotyczy to zasadniczo każdego obszaru życia, inwestycje nie są objęte niestety żadną ulgą. 

Zarówno FOMO (Fear Of Missing Out), jak i FUD (Fear, Uncertainty, and Doubt) to nic innego, jak adaptacyjne stany emocjonalne funkcjonujące w obrębie życia społecznego. Niekiedy zapobiegają wykluczeniu, motywują do działania albo przestrzegają przed ryzykiem. W kontekście inwestycji jednak ich znaczenie jest często wypaczone - nie mają już bowiem funkcji adaptacyjnej, a jedynie utrudniają podejmowanie przemyślanych decyzji.

O ile nie jesteś w stanie zbytnio wpłynąć na biologiczne i społeczne aspekty takiego stanu rzeczy, jak najbardziej jesteś w stanie zdobyć odpowiednią perspektywę i nauczyć się rozpoznawać FOMO i FUD, zanim pochłoną Ciebie i Twoje inwestycje. Jesteś w stanie zadbać o rozwój swojej inteligencji emocjonalnej.

Rozpoznanie, że w codziennych aktywnościach podlegasz emocjom i zjawiskom społecznym, jest pierwszym krokiem w tę stronę. Gratulacje - masz go już za sobą. Teraz czas na szczegóły. 

Czym jest FOMO na rynku?

FOMO (Fear Of Missing Out) to strach przed przegapieniem czegoś, obawa, że coś ważnego Cię omija. Najprawdopodobniej już o tym zjawisku słyszałeś - i nic dziwnego, bo w dobie mediów społecznościowych jest to prawdziwa zmora. 

FOMO to to, co być może czujesz, kiedy widzisz na instagramie, że jedni Twoi znajomi ćwiczą jogę na Bali, inni zdobywają Mount Everest, a Ty siedzisz w biurze przy laptopie. To także to, co być może czujesz, kiedy kolejny dzień z rzędu czytasz na X, że ktoś na nowym projekcie zarobił już x20, za kilka dni kupi sobie nowe lambo, a Ty dopiero się o tym wszystkim dowiadujesz.   

To to palące uczucie, że musisz w to wejść, musisz to kupić, musisz mieć to nowe lambo. Inni zarabiają, więc i Ty musisz się pospieszyć, żeby nie przegapić okazji. To całkiem naturalna reakcja systemu nerwowego - ale nie możesz pozwolić jej dysponować Twoimi pieniędzmi. Pamiętaj, że w przypadku inwestycji wzbudzanie FOMO może być celowym zagraniem (marketerów, traderów, grup interesu), które może Cię skłonić do podjęcia impulsywnej, pochopnej decyzji, bez realnej oceny potencjału i ryzyka. 

Najbardziej dostrzegalną konsekwencją FOMO dla inwestora będzie nieskuteczne lokowanie kapitału, albo nawet strata znaczących sum pieniędzy. Jest tutaj jednak trochę więcej subtelności. Jeśli często ulegasz FOMO, narażasz się bowiem także na zwiększony poziom lęku, obniżoną samoocenę, kompulsje, a nawet depresję. Jeśli nie panujesz nad emocjami, nie tylko tracisz pieniądze - tracisz także zdrowie. 

Co oznacza FUD w inwestowaniu?

FUD (Fear, Uncertainty, and Doubt) to z kolei manipulacyjna taktyka żerująca na ludzkim strachu (fear), niepewności (uncertainty) i wątpliwościach (doubt), wykorzystywana przez marketerów, polityków i niestety całkiem sporo projektów krypto. Jej celem może być zarówno wywołanie sensacji i zbieranie kliknięć/reakcji/wyświetleń, jak i szerzej zakrojona strategia manipulacyjna. Za pośrednictwem FUD można wpływać na emocje wyborców przed głosowaniem na nowego prezydenta, konsumentów zanim wybiorą usługę konkurencji, albo drobnych inwestorów zanim obkupią się wieloryby. 

Taktyka FUD polega na intencjonalnym rozprzestrzenianiu fałszywych informacji lub półprawd wyjętych z kontekstu, które mają wywołać zwątpienie i cały szereg innych, negatywnych emocji. Jeśli FOMO popycha Cię do działania, to FUD robi dokładnie odwrotnie: blokuje, zniechęca i odbiera wiarę w projekt, który jeszcze wczoraj wydawał się rewolucyjny.

FUD to to, co być może czujesz, gdy czytasz nagłówki: „Bitcoin to bańka”, BTC na skraju ruiny”, “Kolejny kraj zakazuje Bitcoina, to koniec”. To uczucie, że powinieneś czym prędzej uciekać z rynku, bo zaraz wszystko się rozsypie. Przekonanie, że lepiej sprzedać teraz - nawet ze stratą - niż „zostać z niczym”. W całym tym chaosie ogarnia Cię tak silna panika, że nie masz czasu na racjonalną reakcję - i rzeczywiście wszystko sprzedajesz. Jako, że działają tu bardzo naturalne mechanizmy obronne, panice daje się ponieść dużo więcej osób niż Ty jeden. Cena chwilowo rzeczywiście spadła, a ci, którzy obserwowali z boku, wreszcie mogą się obkupić - na dołku wykopanym przez zastraszonych inwestorów. 

W konsekwencji FUD podejmujesz decyzję podyktowaną strachem i tracisz zainwestowane środki, być może nawet na dnie dołka. W przypadku FUD, podobnie jak w przypadku FOMO, problem nie kończy się jednak na pieniądzach. Uleganie wpływom medialnych burz i dramatycznych nagłówków może prowadzić do wypalenia, niepokoju i utraty zaufania - nie tylko do rynku, ale i do samego siebie. 

FOMO i FUD w świecie kryptowalut

Jeśli chcesz się chronić przed FOMO i FUD na rynku krypto, musisz poznać ich specyfikę i nauczyć się mechanizmów, które nimi kierują w tej konkretnej przestrzeni. Traf chciał, że akurat rynek kryptowalut jest podatny na tego typu techniki manipulacyjne. Wynika to w dużej mierze z charakteru społecznościowego wielu projektów i silnej obecności w social mediach. 

Większość inwestorów, niezależnie od zasobności portfela, czerpie wiedzę z platform takich jak X, Threads czy Telegram. To właśnie tam najłatwiej jest wpływać na emocje, manipulować opinią publiczną, rozprzestrzeniać plotki i fake newsy. To właśnie tam kwitną FOMO i FUD. Media społecznościowe potęgują szum informacyjny kreowany przez media (branżowe lub nie), które konkurują o ruch tworząc sensacje i clickbaity. Bez odpowiedniej perspektywy czasem naprawdę tutaj ciężko o klarowność.

Poruszając się po rynku krypto musisz pamiętać, że dezinformacja, fake newsy i zmanipulowane nagłówki stają się narzędziami wpływu, często wykorzystywanymi celowo. Influencerzy, celebryci czy grupy na Telegramie mogą świadomie rozkręcać narracje, które destabilizują rynek lub manipulują sentymentem (ktoś jeszcze pamięta, jakie skoki ceny DOGE mogła wywołać jedna wypowiedź Elona Muska?). Klasycznym przykładem jest tzw. pump and dump - schemat, w którym określony token jest najpierw promowany jako "kolejny wielki projekt", by po sztucznie napompowanym wzroście cen, duzi gracze (lub twórcy projektu) sprzedali swoje udziały z zyskiem, pozostawiając drobnych inwestorów z bezwartościowymi aktywami.

Rynek kryptowalut charakteryzuje się dużą zmiennością - i nie zawsze jest to efekt manipulacji. Zdarzyło się już nie raz i nie dwa, że w ciągu kilku godzin cena poszczególnych aktywów wzrosła lub spadła o kilkadziesiąt procent. Co do zasady zatem obecność na tym rynku wiąże się z dużym wahaniem cen - a więc i dużym wahaniem emocji i nastrojów wśród inwestorów. Kiedy cena szybko rośnie, łatwo ulec FOMO i podjąć pochopną decyzję zakupową. Z kolei kiedy cena drastycznie leci w dół, łatwo wpaść w panikę i pogłębić dołek.

Kiedy FOMO i FUD działają razem…

Zdarza się też, że FOMO i FUD działają razem, naprzemiennie wywołując w inwestorach panikę i euforię, kreując chaos i emocjonalną mieszankę wybuchową. 

Weźmy za przykład Bitcoina w okolicach ATH. Kiedy jego cena rośnie i zbliża się do rekordowych poziomów, influencerzy przewidują hossę jakiej jeszcze nigdy nie było, media krzyczą “To the moon!”, a każdy post na social mediach obfituje w rakiety, płomienie i pliki dolarów - łapie Cię FOMO. Dosłownie chwilę później wszędzie pojawiają się informacje o bańce, kolejnych regulacjach, niesprzyjających decyzjach FEDu - i zaczynasz się bać. W “najlepszym” przypadku utkniesz w niezdecydowaniu i nic nie zrobisz. W najgorszym kupisz na górce w euforii i sprzedasz na dołku w panice. 

Musisz pamiętać, że zarówno FUD, jak i FOMO działają, bo jesteśmy istotami społecznymi i podlegamy zachowaniom stadnym. Kiedy wszyscy (nawet pozornie) się bogacą, my też chcemy, więc kupujemy. Kiedy inni sprzedają w panice, pojawia się efekt domina i my w końcu też sprzedamy - nie sprawdzając nawet czy spadek jest uzasadniony.

Jak rozpoznać, że kierują Tobą FOMO i FUD?

Czasem naprawdę trudno połapać się w tym emocjonalnym koktajlu. FOMO i FUD pozornie wydają się łatwe do wychwycenia, ale gdyby rzeczywiście tak było, nie ulegałoby im tak wielu inwestorów. Jak zatem rozpoznać, że klarowność Twojej perspektywy została zaburzona przez emocje? 

Bardzo możliwe, że działasz pod wpływem FOMO, jeśli:

• Kupujesz tylko dlatego, że wszyscy inni też kupują - bez własnej analizy.
• Masz wrażenie, że jeśli nie zareagujesz TERAZ, to przegapisz „życiową okazję”.
• Scrollujesz social media, szukając potwierdzenia, że dobrze robisz.
• Zmieniasz swoją strategię tylko po to, żeby załapać się na okazję (tutaj, teraz, szybko!).

Prawdopodobnie przeżywasz właśnie FUD, jeśli:

• Sprzedajesz w panice po spadku ceny - bez analizy sytuacji.
• Ulegasz plotkom i clickbaitowym nagłówkom bardziej niż polegasz na faktach.
• Reagujesz emocjonalnie na każdą czerwoną świecę - nawet drobną korektę.
• Masz paraliż decyzyjny, boisz się inwestować w cokolwiek.

Jak nie dać się FOMO i FUD? 5 sprawdzonych technik

Skoro już wiesz w jaki sposób FOMO i FUD wpływają na twoje decyzje, jak funkcjonują na rynku kryptowalu i jak je rozpoznawać, najwyższa pora dowiedzieć się, jak możesz się przed nimi chronić. Istnieje kilka strategii, które mogą pomóc Ci spojrzeć na sytuację z bezpiecznej perspektywy i postawić opór nurtowi emocji.

1. HODL i dłonie diamentowe - wytrwaj mimo presji

Najważniejszym, co możesz zrobić dla dobra swoich inwestycji, to opracowanie (i trzymanie się) strategii. Wyjście z inwestycji w momencie, który sobie założyłeś, a nie wtedy, kiedy na rynku panuje panika, to jednak duże wyzwanie. Właśnie dlatego wielu doświadczonych inwestorów operuje wokół strategii HODL (Hold On for Dear Life). 

HODL oznacza po prostu długoterminowe trzymanie aktywów (zazwyczaj Bitcoina) mając na uwadze szerszą perspektywę i ignorując chwilowe wahania na rynku. Diamentowe dłonie to coś, co charakteryzuje HODLerów - to niewypuszczanie z rąk aktywów, nawet jeśli ceny lecą w dół, a na rynku panuje chaos. 

Dlatego zawsze wtedy, kiedy kusi Cię podjęcie impulsywnej, nieprzemyślanej decyzji, kiedy chcesz wyjść z długoterminowych pozycji, żeby zainwestować w coś, o czym akurat jest głośno, pamiętaj - HODL. Nie rezygnuj ze swojej strategii tylko dlatego, że gdzieś indziej coś rośnie szybciej. Z kolei kiedy media krzyczą, że zaraz zbankrutujesz - pamiętaj, że masz diamentowe dłonie, które dokładnie wiedzą w co i dlaczego zainwestowały.

W świecie krypto HODL i diamentowe dłonie stały się symbolem wytrwałości inwestora, który nie ulega panice ani euforii tłumu. To postawy stojące w opozycji do FOMO i FUD - oparte na wiedzy i cierpliwości. Pamiętaj jednak, że ta strategia może nie być najlepsza w przypadku aktywów mniej stabilnych niż Bitcoin (w końcu kto chce trzymać memecoiny for dear life?).  

2. DYOR - zgromadź fakty zamiast emocji

Zanim jeszcze opracujesz sobie strategię, zanim zainwestujesz w konkretne aktywo i zanim ulegniesz FOMO albo FUD, pamiętaj, żeby dokładnie przeanalizować sytuację w oparciu o fakty. Pamiętaj o DYOR (Do Your Own Research) - czyli o tym, co powinno być podstawą rozważnego uczestnictwa w rynku inwestycyjnym (nie tylko krypto). 

DYOR to popularne w świecie kryptowalut określenie (a czasem nawet przywołanie do porządku) przypominające o własnoręcznej weryfikacji informacji. Zarówno w kontekście powodów wahań cen, plotek rynkowych, jak i podstawowych informacji o projekcie, w który chcesz zainwestować. 

Przede wszystkim, zanim ulegniesz FOMO i włożysz pieniądze w nieznany Ci dotychczas projekt, wejdź na jego stronę, oficjalne sociale, przeczytaj jego whitepaper, sprawdź roadmapę. Jeśli nie masz pewności czy informacje, które znajdujesz, są zgodne z rzeczywistością, poszukaj opinii eksperckich i przedyskutuj je z innymi inwestorami (np. na zaufanych grupach na Telegramie). Zawsze korzystaj tylko z wiarygodnych źródeł informacji!  

Zamiast tracić godziny na scrollowanie X-a i zgadywanie, co jest ważne, korzystaj np. z Bitget Research - miejsca, gdzie sprawdzisz najnowsze analizy, alerty i dane, które naprawdę mają znaczenie. Jeśli nie masz jeszcze konta na Bitget, to dobra okazja, żeby je wypróbować.

Zobacz jak działa Bitget Research krok po kroku

Jeśli chcesz być na bieżąco i czytać tylko sprawdzone informacje, wejdź bezpośrednio na stronę Badania Bitget lub na stronę główną Bitget.

1. Na stronie głównej wybierz logo Bitget, przescrolluj nieco w dół (odpowiednia sekcja nie jest widoczna od razu) i wybierz Badania Bitget.

Jeśli w twojej przeglądarce Bitget automatycznie włącza się w języku polskim, musisz zmienić go na język angielski. Bitget to międzynarodowa giełda, a funkcja Research w pełnej, nieokrojonej wersji dostępna jest w języku angielskim. Jeśli jednak wolisz czytać po polsku, nic straconego (zjedź niżej, żeby dowiedzieć się co musisz zrobić).

2. Wybierz jedną z trzech opcji:

• Hot Topic Research - badania nad gorącymi tematami.
• Daily Research Report - codzienny raport z badań.
• Daily Industry Highlights - codzienne najważniejsze informacje branżowe. To tutaj znajdziesz bieżące, wiarygodne doniesienia z rynku i zweryfikujesz, czy FOMO i FUD, które się przez niego przetaczają, są zasadne (i skąd mogą wynikać).

Aby przeglądać najważniejsze newsy rynkowe, możesz zjechać w dół do odpowiedniej sekcji i kliknąć "View All". Zostaniesz przeniesiony do widoku wszystkich najważniejszych doniesień rynkowych z ostatniego czasu.

Jeśli chcesz przeczytać artykuł po polsku, możesz skorzystać z tłumacza w przeglądarce (w tym przypadku Chrome). Na potrzeby śledzenia nowości na rynku, będzie on w zupełności wystarczający.

W okienku, które wyskoczy, wybierz język polski - i tyle. Możesz czytać.

Z Bitget Research możesz skorzystać oczywiście też na urządzeniach mobilnych:

3. Buy the dip zamiast impulsywnych zakupów

Jeśli wiesz już gdzie szukać wiarygodnych informacji i weryfikować dane, a także masz odpowiednią perspektywę - możesz wręcz skorzystać na zachowaniach stadnych, którymi kierują się inni inwestorzy.

Kiedy widzisz, że inwestorów ogarnia FUD i masowo sprzedają swoje aktywa (a jednocześnie masz podstawy sądzić, że spadki nie będą permanentne), być może to dobry czas na zakupy. W świecie inwestycji taką strategię określa się mianem “buy the dip”, czyli po prostu “kupuj na dołku”. 

To naturalnie nie oznacza, że każda przecena to dobra okazja. Kierowanie się uważną obserwacją rynku połączoną ze szczegółowym researchem potencjałów i ryzyka - i wyciąganie z tego korzyści - oznacza jednak, że decyzje zakupowe podejmujesz z głową, a nie z emocji.

4. Analizuj nastroje rynkowe (na chłodno)

Dodatkową warstwą ochrony przed szumem informacyjnym na rynku kryptowalut może być też analiza nastrojów rynkowych. To pozwala spojrzeć na sytuację i emocje wśród inwestorów z pozycji analityka, a nie uczestnika tłumu. Dzięki takiej analizie możesz też stwierdzić, czy FOMO, które czujesz, jest uzasadnione. 

W analizie nastrojów może pomóc Ci kilka wyznaczników. Pierwszym z nich jest Fear & Greed Index - głównie dla Bitcoina. Indeks ten przedstawia strach lub chciwość inwestorów (w skali od 0 do 100), analizując pięć różnych źródeł informacji: zmienność, wielkość rynku, media społecznościowe, dominację i trendy. Innym wskaźnikiem jest Bull & Bear opracowany przez firmę Augmento. On z kolei opiera się na analizie postów i wypowiedzi w social mediach (oraz ich pozytywnym lub negatywnym wydźwięku).

Naturalnie analizę sentymentu możesz przeprowadzić także sam - jeśli masz oczywiście odpowiednio duży dystans, by samemu nie ulec rynkowej narracji. 

5. Ograniczaj ryzyko, dywersyfikuj

Jeśli chcesz osiągnąć spokój i odporność emocjonalną będąc aktywnym uczestnikiem rynku krypto, oprócz wszystkich strategii opisanych powyżej, musisz pamiętać też o ograniczaniu ryzyka. Najlepszą na to metodą jest dywersyfikacja. 

Najpierw załóż sobie limity. Oszacuj, ile procent środków chciałbyś przeznaczyć na konkretne klasy aktywów (akcje, obligacje, krypto), a ile na konkretne rodzaje w obrębie aktywów cyfrowych (Bitcoin, altcoiny, memecoiny). Jeśli wiesz, że ustaliłeś limit np. na inwestycje w altcoiny, z większym oporem podejmiesz decyzję na fali FOMO. Wiesz, że nie musisz rzucać się na każdą okazję, bo Twój portfel ma już zbalansowane ryzyko i potencjał wzrostu.

Dywersyfikacja portfela może też uchronić cię przed FUD. Jeśli jedna część rynku ma kłopoty, a cena aktywów leci w dół, inne mogą pozostawać stabilne. Jeśli posiadasz różne aktywa, nie panikujesz - bo cały Twój kapitał nie jest ulokowany w jednym, ryzykownym miejscu.

Pamiętaj, że w pełni świadomie możesz działać tylko wtedy, kiedy masz plan. Poczucie stabilności, które daje Ci strategia, może Cię chronić przed nadmiernym chaosem emocjonalnym.  

Panowanie nad emocjami i klarowność myślenia? Spróbuj mindfulness

Jest jeszcze jedna, bardzo ważna rzecz, którą możesz zrobić, żeby zwiększyć swoją inteligencję emocjonalną i lepiej radzić sobie z presją podczas podejmowania decyzji inwestycyjnych (i nie tylko). Możesz zacząć ćwiczyć uważność, lub - jak to zwykło się mawiać - mindfulness. 

Mindfulness to techniki obserwacji (siebie, otoczenia, rynku), które pozwalają wyciszyć emocje, poszerzyć perspektywę i wyłączyć “wewnętrznego komentatora”, który plącze Twoje myśli. Jeśli czujesz, że emocje zaczynają przejmować nad Tobą kontrolę, możesz spróbować kilku ćwiczeń uważnościowych:

1. Zatrzymaj się na chwilę. Jeśli zaczynasz odczuwać zbyt duży napływ emocji albo masz chęć podjąć nieprzemyślaną decyzję - odrocz ją na chwilę. Włącz sobie minutnik na 60 sekund i obserwuj odliczanie czasu. Po minucie spróbuj jeszcze raz oszacować sytuację. 
2. Zeskanuj swoje emocje. Zapytaj samego siebie, co teraz czujesz? Spróbuj zidentyfikować i nazwać emocje, które mają na Ciebie wpływ. Jeśli Ci się uda, znajdź też powód tych emocji. Może to być równie proste, co “czuję niepokój, bo BTC spada”. Już samo uświadomienie sobie emocji zmniejsza ich wpływ na Twoje decyzje. 
3. Uspokój oddech. Istnieje wiele różnych technik oddechowych, ale na start możesz spróbować 3-3-6. Polega ona na wdychaniu powietrza przez nos przez 3 sekundy, następnie wstrzymaniu oddechu na kolejne 3 sekundy, a potem wydychaniu przez usta przez 6 sekund. Taki cykl możesz powtórzyć kilka razy. Nawet krótkie ćwiczenie oddechowe powinno przywrócić równowagę w Twoim układzie nerwowym. 
4. 54321 - porusz zmysły. Zatrzymaj się, rozejrzyj wokół siebie i postaraj się zidentyfikować: 5 rzeczy, które możesz zobaczyć, 4 rzeczy, które możesz dotknąć, 3 rzeczy, które możesz usłyszeć, 2 rzeczy, których zapach możesz poczuć i 1 rzecz, którą możesz posmakować. Zaangażowanie zmysłów pozwoli Ci odwrócić uwagę od niepokojących myśli i emocji, a następnie wrócić do Twoich aktywności z nieco inną perspektywą. 
5. Prowadź dziennik decyzji inwestycyjnych. Otwórz notatnik i zapisz w nim co chcesz zrobić, dlaczego chcesz to zrobić oraz jak się czujesz (np. po przeczytaniu newsów, scrollowaniu X). Takie proste działanie tworzy przestrzeń między bodźcem a reakcją i pozwoli Ci rozpoznać schematy, które mogą prowadzić do błędów.

Mindfulness w inwestowaniu staje się normą wśród traderów i inwestorów - bo naprawdę pomaga. Regularnie praktykowane może być świetnym uzupełnieniem Twojej strategii inwestycyjnej.

Jak świadomie inwestować mimo FOMO i FUD?

FOMO i FUD to realny, częsty problem, z którym boryka się naprawdę wielu inwestorów. Są to mechanizmy psychologiczne, które mogą Cię sporo kosztować (nie tylko pieniędzy), jeśli nie nauczysz się ich rozpoznawać i nad nimi panować. Na szczęście są to również mechanizmy przewidywalne, które - przy odrobinie praktyki - z całą pewnością możesz nauczyć się kontrolować. 

Jeśli chcesz podejmować decyzje inwestycyjne w oparciu o fakty, a nie emocje - edukuj się. Bądź uważny. Daj sobie dostęp do rzetelnych źródeł - takich jak Bitget Research.